Diş çürüğü nedir? Diş neden çürür?

Diş çürüğü, dişteki sert dokunun bakteri toksinlerinin neden olduğu asitlerle çözünmesi ve yumuşak, amorf bir dokuya dönüşmesidir.

Diş çürümesinin farklı aşamaları vardır. Bu aşamaların ilk safhalarında kişi dişinin çürüdüğünün farkında olmaz ve çürük ilerlemeye devam eder. Eğer düzenli olarak diş muayenesi olmuyorsanız, başlangıç halindeki çürükleri tespit etmeniz mümkün olmadığı için çürükler ilerler ve dişte boşluklar (kavite) oluşmaya başlar. Bu aşamada dişlerinizde içine gıda artıkları dolan siyah boşlukları fark edebilirsiniz. Bu boşluklar, dolgu ile tedavi edilebilir. Fakat özellikle dişlerin ara yüzlerinde oluşan ve sizin göremediğiniz alanlarda ilerleyen diş çürüklerini, dişiniz ağrıyana kadar fark edemeye bilirsiniz. Ağrı meydana gelmesinin sebebi, çürüğün ilerlemesi ve dişin iç kısmındaki sinir dokusuna (pulpa) zarar vermiş olmasıdır. Bu aşamada genellikle kanal tedavisi yapılması gerekir.

Diş neden çürür?

Dişin çürümesinin nedeni, dişlerde biriken ve temizlenmeyen diş plağıdır. Plak, dişlerimizi fırçaladıktan hemen sonra dişlerin üzerinde oluşmaya başlar. Hiçbir şey yememiş olsanız bile dental plak oluşur.

Plak, çeşitli proteinler, tükürükteki bazı bileşenler ve bolca bakteri içerir. Kişinin beslenme ve diş bakımı alışkanlıkları, ağız florasını etkileyen genetik faktörler bu plaktaki bakteri yapısını etkiler. Bu bakteriler ağızdaki şeker ve karbonhidratlarla beslenirler. Bunun sonucunda yan ürün olarak asit meydana gelir. Diş minesi, bu asite maruz kalırsa çürümeye başlar.

Özetlemek gerekirse diş çürüğü için gerekenler faktörler şunlardır:

• Diş
• Bakteri
• Gıda (Bakteri besini)
• Zaman

Şimdi bu 4 faktörü göz önüne alarak diş çürümesini nasıl önleyeceğimizden bahsedelim.

• Diş: Çürük oluşması için mevcut bir diş gereklidir. Eğer tam protez kullanmıyorsanız ve ağzınızda en az bir adet diş varsa çürüğe karşı önlem almalısınız.
• Bakteri: Ağızdaki bakteri sayısı ve çeşitliliği sizin ağız floranızı belirler. Her sağlıklı bireyin ağzında bolca bakteri vardır. Fakat bu bakterilerin hepsi diş çürüğüne neden olmaz. Beslenme ve ağız hijyeni alışkanlıklarınız çürük yapan bakteri sayısını etkiler.
• Gıda: Protein ve yağ içerikli gıdalar diş dostudur. Şeker ve karbonhidrat içerikli gıdalar ise diş çürümelerine yol açarlar.
• Zaman: Dişlerinizi uzun süre fırçalamazsanız ve gerekli bakımı yapmazsanız dişler aside uzun süre maruz kalır ve çürüğün oluşması için uygun ortam meydana gelir.

Eğer son 6 ay içerisinde diş muayenesi olmadıysanız hemen randevu alın. Unutmayın, ağız ve diş hastalıklarında zaman kaybı doku kaybıdır ve genellikle daha fazla maliyet ve daha fazla seans sayısı anlamına gelir.

Dt. Emrah Güvenenler