Yeni tip koronavirüs (Covid 19), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık 2019 sonlarında görülmüştür. Solunum yolu belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gösteren bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür. Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei Eyaleti’ndeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine yayılmıştır.
Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir.
2019 yeni koronavirüs tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarı’nda yapılır.
Hastalığın virüs üzerinde etkili bir tedavisi yoktur. Hastanın genel durumuna göre gerekli destek tedavisi uygulanır. Bazı ilaçların virüs üzerindeki etkinliği araştırılıyor. Ancak şu an için virüse etkili bir ilaç yoktur.
Hayır, antibiyotikler virüslere etki etmez, sadece bakterilere karşı etkilidir. Korona bir virüstür ve bu nedenle enfeksiyonu önlemek veya tedavi etmek amacıyla antibiyotikler kullanılmaz.
Virüsün kuluçka süresi 2 gün ile 14 gün arasındadır.
Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte, bunların oranı bilinemiyor. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve can kaybı gelişebilir.
Elde edilen veriler doğrultusunda ileri yaş ve eşlik eden kronik hastalığı (astım, diyabet, kalp hastalığı gibi) olanlarda virüsün ağır hastalık oluşturma riski daha yüksektir. Bugünkü verilerle hastalığın yüzde 10-15 olguda ağır seyrettiği, yaklaşık yüzde 2 olguda da can kaybıyla sonuçlandığı biliniyor.
Hastalanan kişilerle ilgili yayımlanmış verilere göre hastalık nispeten yavaş bir seyir gösterir. İlk birkaç gün daha hafif şikayetler (ateş, boğaz ağrısı, halsizlik gibi) görülmekte sonrasında öksürük, nefes darlığı gibi belirtiler eklenir. Hastalar genellikle 7 günden sonra hastaneye başvuracak kadar ağırlaşır. Dolayısı ile sosyal medyada yer alan, birden bire yere düşüp hastalanan veya hayatını kaybeden hastalarla ilgili videolar gerçeği yansıtmaz.
Termal kameralar, ateşi olan kişileri tespit etmek ve diğer kişilerden ayırarak hastalık taşıyıp taşımadıklarına yönelik ileri incelemeleri yapmak amacıyla kullanılır. Elbette o esnada ateşi olmayan hasta kişileri veya henüz kuluçka evresinde olup hastalanmamış kişileri bu şekilde tespit etmek mümkün değildir. Ancak tarama amacıyla kullanılabilecek hızlı ve daha etkili başka bir yöntem henüz bulunmadığından tüm ülkeler, termal kameraları kullanır. Termal kameralara ek olarak riskli bölgeden gelen yolculara uçaklarda farklı dillerde bilgilendirme yapılır, pasaport noktalarında yabancı dillerde hazırlanmış bilgilendirme broşürleri dağıtılır.
Hayır, henüz geliştirilmiş bir aşısı yoktur. Teknolojideki gelişmelere rağmen insanlar üzerinde güvenle kullanılabilecek bir aşının en erken bir yılda üretilebileceği bildiriliyor.
Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler yeni tip koronavirüs (Covid 19) için de geçerlidir. Bunlar;
Genel olarak bu virüsler yüzeylerde kısa süre canlı kalabildikleri için paket veya kargo ile bulaşma olması beklenmemektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün de bu konuda kısıtlaması yoktur.
El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptikleri kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağızın tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içinin kullanılması, mümkünse kalabalık yerlere girilmemesi önerilir.
Evde bakılan kedi/köpek gibi evcil hayvanların yeni koronavirüsla (Covid 19) enfekte olması beklenmemektedir. Ancak evcil hayvanlarla temas sonrası her zaman için ellerin su ve sabunla yıkanması gereklidir. Böylece hayvanlardan bulaşabilecek diğer enfeksiyonlara karşı korunma sağlanacaktır.
Hayır. Burnu tuzlu suyla düzenli olarak yıkamanın yeni koronavirüs (Covid 19) enfeksiyonundan korunmada bir faydası yoktur.
Hayır. Sirke kullanımının yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonundan korunmada bir faydası yoktur.
Kaynak: T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi Başkanlığı’nın “COVID-19 Halka Yönelik Sıkça Sorulan Sorular” başlıklı yazısından alınmıştır.
senCard kullanıcı deneyimini geliştirmek ve internet sitesinin verimli çalışmasını sağlamak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. Çerez Bildirimi, Gizlilik Bildiriminin bir parçasıdır. Daha detaylı bilgi için Çerez Politikamıza bakınız. Çerezleri Kabul Ediyorum / Kabul Etmiyorum
x