Çocuğunuz Sinirlendiğinde Siz Sakin Olun
Çocuklarda bazen aniden sinirlenme durumu görülebilir. Hırçın davranışlar sergileyen çocuklarda sinirlilik doğuştan gelen bir yatkınlık olabileceği gibi, çevresel faktörlerden de kaynaklı olabilir. Bunun yanında sinirlenen çocuklarda ağlama ve öfke nöbetlerinin de sıklıkla görülebildiğini belirten Acıbadem Eskişehir Hastanesi Uzman Psikoloğu Hilal Aktaş; “Çocuk öfke nöbetleri esnasında kendini yere atar, el ve ayakları ile tepinir, annesine yumruklar atar veya bağırır. Bazı sinirli çocukların ise sesi çıkmaz, rengi solar, nefesi kesilir. Çocuklar bazen kendilerini ifade edemez, sorununu anlatmak için uygun cümleleri kuramaz. Bu gibi durumlarda çocuk kendini davranışlarla ifade etmeye çalışır. Bu sinirli davranışlar çocuğun içindeki sıkıntının bir ifadesi olabilir. Aşırı sinirlenme birçok çocukta görülebilir ve geçicidir. Önemli olan çocuğun neye ve nasıl sinirlendiğidir. Bu durumda anne ve babanın tutumu çok önemlidir” dedi ve “Çocuğum çok sinirli, bana vuruyor, kendini yerden yere atıyor, ağlama krizlerine giriyor ve onun bu öfke krizlerine nasıl karşılık vereceğimi bilemiyorum” diyenler için önerilerde bulundu.
Çocuklarda Sinirliliğe Yol Açan Sebepler
- Sinirli, sabırsız ve gereğinden fazla kaygılı olan anne veya baba,
- Aile içi geçimsizlik, aile üyelerinin sinirli olması, anne babanın çocuğun önünde tartışması ve yüksek sesle kendilerini ifade etmeye çalışmaları,
- Kardeş kıskançlığı,
- Duygularını dile getirmesine izin verilmemesi,
- Öfkelenen çocuğu sakinleştirmek için isteğinin hemen yerine getirilmesi,
- Ebeveyn tutumunda tutarsızlık,
- Ailede baskı, korkutma, katı kuralcılık.
Ne Yapmalısınız?
- Öncelikle çocuğunuzun neye sinirlendiğini tespit etmeye ve bunları ortadan kaldırmaya çalışın.
- Sakin olun, ani bağırmalardan kaçının ve çocuğunuz sinirliyken onu cezalandırmayın. Bir öfke nöbetinde çocuğa bağırmanın veya onu cezalandırmanın faydası yoktur. En iyi davranış, aldırış etmemek ve hiç bir şey olmamış gibi davranmaktır. Çocuğunuz kendine zarar vermediği sürece ilgisizmiş gibi davranın fakat yanından uzaklaşmayın.
- Çocuğunuz sinirliyken size karşı olumsuz şeyler söyleyebilir. Bu durumda çocuğu dinlemeyi kesmeyin ve konuşmasının bitmesini bekleyin.
- Yeteri kadar zaman ayırın, sevgi gösterin.
- Özellikle onunla dışarı çıkacağınız zamanlarda çocuğunuzun çok yorgun, uykusuz, aç olmamasına özen gösterin.
- İsteklerinin karşılanması için sinirli davranışlar sergiliyorsa, bu şekilde istediğini elde etmesine izin vermeyin.
- Saldırganlık, şiddet içeren televizyon programlarını, çizgi filmlerini, bilgisayar oyunlarını yasaklayın.
- Çocuğa olaylar karşısında sakin davranışlar sergileyerek örnek olun.
- Sokağa ve temiz havaya çıkmasına, oynamasına, arkadaş edinmesine izin verin. Rutin bir şekilde gideceği bir aktivite, hobi olması için ona olanaklar sunun.
- Eğer çocukta halen sinirlilik hali devam ediyorsa, bir uzman yardımı almakta fayda vardır.
Hilal Aktaş
Uzman Psikolog
Acıbadem Eskişehir Hastanesi