Eklenmiş şekere savaş açıldığı ve diyet tariflerin çok popüler olduğu bu dönemde, yiyecekleri tatlandırmak amacıyla kullanılan şeker ve yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi ürünlere alternatif olarak, çok daha doğal bir tercih olan bal ve pekmez birçok tarifte kullanılmaya başlandı.
İlk Olarak Bal ve Pekmezi Tanıyalım
Bal, genel olarak meyve ve çiçeklerin içindeki nektarın arılar tarafından toplanıp kimyasal değişime uğratılması sonucu üretilen bir besindir. Balın içerisinde yaklaşık 200 ayrı çeşit bileşen bulunmaktadır. Pekmez ise, meyvelerin sularının kaynatılarak yoğunlaştırılması ile elde edilir. Üzüm, dut, keçiboynuzu, andız ve pancar pekmezi gibi çeşitleri vardır.
Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Kahvaltılarımızın vazgeçilmezlerinden olan bal, sindirimi kolay, enerji içeriğinin yüksek olması nedeniyle besleyici ve anti-mikrobiyal özelliği sayesinde hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edici bir fonksiyonel besindir. Bal sindirim sistemini koruyucudur. Ayrıca içeriğindeki biyoaktif bileşenler sayesinde de anti-kanserojeniktir. Özellikle mide, kolon ve karaciğer kanserinin tedavisinde tüketiminde olumlu etkilerinin olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır.
Pekmez ise bala benzer olarak yüksek enerji içeriği sayesinde besleyicidir. Günlük enerji ihtiyacı yüksek olan hamilelerin, emziren annelerin, işçilerin ve sporcuların beslenme programlarına belli miktarlarda eklenebilir. Pekmez kalsiyumun iyi kaynaklarından biri olduğundan dolayı özellikle kemik ve diş sağlığı için önemlidir. Ayrıca sodyumu az ve potasyumu ise yüksek miktarda içerdiğinden dolayı da kan basıncının düzenlenmesinde etkilidir.
Bal ve pekmezin tüketiminde en önemli olan nokta tüketilen miktardır. İkisi de özünde basit karbonhidratlardan oluştuğu için vücutta çok çabuk sindirilir ve çok hızlı bir şekilde kana karışır. Bu da kan şekerinin hızlı yükselmesine neden olmaktadır. Özellikle diyabet hastalarının tüketmesi önerilmez.
Besin Öğelerini Karşılaştıralım
Aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi aslında bal ve pekmezin besin içeriği birbirine çok benzerdir.
| Bal (20 g) (1 yemek kaşığı) | Üzüm Pekmezi (20 g) (1 yemek kaşığı) | |
|---|---|---|
| Enerji (kkal) | 60,8 | 58 |
| Karbonhidrat (g) | 16,48 | 14,95 |
| Protein (g) | 0,08 | 0 |
| Yağ (g) | 0 | 0,02 |
| Lif (g) | 0,04 | 0 |
| Sodyum (mg) | 0,8 | 7,4 |
| Potasyum (mg) | 10,4 | 292,8 |
| Kalsiyum (mg) | 1,2 | 41 |
| Demir (mg) | 0,08 | 0,94 |
İki besinde yüksek oranda karbonhidrat içerip nerdeyse hiç protein ve yağ içermemektedir. Besin ögeleri açısından bu iki besini birbirinden ayıran şey vitamin ve mineral miktarlarıdır.
Vitamin içeriklerini karşılaştırdığımızda; ham bal çeşitli antioksidanlar ve vitaminler içerirken pekmezlerin üretiminde ısıl işlem uygulanması nedeniyle antioksidan ve vitaminlerde kayıplar görülmektedir. Ama unutulmamalıdır ki aynı şekilde balın üretim aşamalarının herhangi birinde ısı uygulanmışsa balın vitamin ve antioksidan içeriklerinde de kayıplar görülür.
Mineral içeriklerine baktığımızdaysa balın mineral içeriği genel olarak düşükken pekmezin özellikle kalsiyum, potasyum, demir ve magnezyum minerallerinin içeriği bala göre çok daha yüksektir. Pekmez özellikle süt ve süt ürünlerinden sonra kalsiyum için iyi kaynaklardan biridir.
Peki Bal mı Pekmez mi?
Bal da pekmez de günlük yaşantımızda şeker alternatifi olarak kullanılabilecek birbirlerine çok benzeyen doğal karbonhidratlardır. İkisinin de vücuda ayrı ayrı faydaları bulunmaktadır. İkisinin de tüketimi önerilmektedir. Fakat pekmezin, özellikle kalsiyum ve potasyum içeriği çok daha yüksektir ve sahte bal üretiminin çok yaygın olması nedeniyle sağlıklı doğal bala ulaşmak çok daha zor bir hale geldi. Bu nedenle sağlıklı yetişkinler ve çocuklarda günlük az miktarlarda olacak şekilde pekmezi kahvaltılarınızda, yaptığınız yulaf kaseleri veya smoothieler gibi sağlıklı atıştırmalıklarınızda tüketebilirsiniz.
senCard Video Hekimlik - Dyt. Betül Karataş’ın katkılarıyla hazırlanmıştır.
Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
senCard kullanıcı deneyimini geliştirmek ve internet sitesinin verimli çalışmasını sağlamak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. Çerez Bildirimi, Gizlilik Bildiriminin bir parçasıdır. Daha detaylı bilgi için Çerez Politikamıza bakınız. Çerezleri Kabul Ediyorum / Kabul Etmiyorum
x
